Update verkeersrecht 2022

GSM-gebruik achter het stuur : wat mag en wat niet?

Sinds 3 maart 2022 is een strengere regelgeving inzake GSM-gebruik aan het stuur in werking getreden. De wetgever heeft beslist om niet alleen meer handelingen strafbaar te stellen, maar ook om de boete op deze inbreuk te verhogen.

Artikel 8.4 van de Wegcode, dewelke deze inbreuk strafbaar stelt, werd gewijzigd als volgt:
“Behalve wanneer zijn voertuig stilstaat of geparkeerd is, mag de bestuurder geen elektronisch apparaat met een scherm gebruiken, vasthouden, noch manipuleren, tenzij het in een daartoe bestemde houder bevestigd is”.
Een bestuurder van een voertuig mag dus geen mobiele elektronische apparatuur gebruiken tijdens het rijden, tenzij deze in een daartoe specifiek bestemde houder zit.
Het is dus niet alleen het gebruik achter het stuur van een GSM of smartphone dat verboden wordt, maar ook andere draagbare elektronische schermtoestellen zoals laptops, e-readers en tablets.
Teneinde geen of weinig ruimte aan interpretatie over te laten, wordt hieronder besproken welk gebruik al dan niet toegelaten is.

Volgens het Verkeersinstituut Vias is het volgende verboden :

• Een laptop gebruiken die op de passagierszetel ligt ;
• Bellen met de GSM in de schoot ;
• Bellen met de luidspreker aan terwijl de GSM wordt vastgehouden ;
• Bellen met de GSM tussen oor en schouders gekneld ;
• De GSM raadplegen wanneer deze steunt tegen het dashboard ;
• Een tablet raadplegen die tussen de bestuurders- en passagiersstoel geplaatst is.

Wat wel is toegestaan :

• Bellen met oortjes, op voorwaarde dat de GSM niet wordt vastgehouden in de hand ;
• Een GSM gebruiken die met een draad aan de boordcomputer is aangesloten, indien de GSM in een aangepaste houder is geplaatst ;
• Op het scherm van een GSM tikken die bevestigd is in een houder (hoewel dit sterk afgeraden wordt aangezien de bestuurder hierdoor afgeleid is) ;
• Een navigatiesysteem gebruiken op de GSM, voor zover de GSM in een daartoe bestemde houder zit.

Bijgevolg is het niet toegelaten het navigatiesysteem op de GSM te gebruiken wanneer deze op de passagierszetel, in de schoot, of op de armleuning ligt. Hetzelfde geldt wanneer de GSM als muziekspeler wordt gebruikt.

Het is daarbij van belang te benadrukken dat stilstaan voor een rood verkeerslicht of in de file staan niet aanzien wordt als stilstaan of parkeren in de zin van artikel 8.4.

Zoals aangekondigd, is sinds 3 maart 2022 een strengere regelgeving van toepassing. De inbreuk op artikel 8.4 is nu een inbreuk van de derde graad geworden, terwijl het tevoren een inbreuk van de tweede graad uitmaakte.

De wijziging brengt met zich mee dat de geldboete verhoogd wordt, dat het rijbewijs ingetrokken kan worden en dat tot de onmiddellijke intrekking van het rijbewijs kan worden overgegaan op beslissing van het Parket wanneer de overtreding wordt vastgesteld.

Zo wordt het bedrag van de minnelijke schikking vanaf nu gebracht op 174 EUR (in plaats van tevoren 116 EUR), en kan het bedrag van de geldboete bij dagvaarding voor de Politierechtbank oplopen van 240 tot 4.000 EUR (in plaats van tevoren 160 tot 2.000 EUR).

Het eventueel rijverbod zal variëren van 8 dagen tot 5 jaar.

De wijziging heeft bovendien meteen ook een zware impact op jonge bestuurders (d.i. bestuurders die sinds minder dan twee jaar houder zijn van een rijbewijs) : bij een overtreding zal de jonge bestuurder het theoretisch en/of praktisch rijexamen opnieuw moeten afleggen.

Onthoud dus welke de (niet) toegelaten handelingen zijn en vermijd een boet voor GSM-gebruik achter het stuur.

Meedelen identiteit bestuurder bij overtreding met bedrijfsvoertuig : een must

U zal het wellicht hebben opgevangen in de media afgelopen maand : verschillende zelfstandigen en ondernemers waren ontzet toen zij een bijkomende boete ontvingen omwille van het feit dat zij hadden nagelaten de identiteit van de bestuurder van een voertuig van hun onderneming waarmee een verkeersovertreding was begaan, mee te delen via het antwoordformulier.

Een rechtspersoon die eigenaar is van een bedrijfsvoertuig is immers verplicht de identiteit van de werkelijke bestuurder op het moment van de feiten mee te delen, overeenkomstig artikel 67ter van de Wegcode.

De mededeling dient te gebeuren binnen de vijftien dagen te rekenen vanaf de datum waarop de vraag om inlichtingen werd verstuurd.

Wanneer artikel 67ter niet wordt nageleefd, kan een gevangenisstraf van 15 dagen tot 6 maanden en/of een geldboete van 1.600 EUR tot en met 32.000 EUR worden opgelegd.

De brief met voorstel tot onmiddellijke inning werd in het verleden reeds bekritiseerd omwille van onduidelijkheid. De brief vermeldde immers onder de titel “Hoe betwist u de verkeersboete?” dat de rechtspersoon verplicht is om de identiteit van de bestuurder mee te delen.

De vraag die zich dan stelde, was : moet u enkel de identiteit meedelen in het geval dat u de boete betwist, en hoeft u deze dus niet mee te delen in het geval dat u de boete betaalt?

Uit de lezing van artikel 67ter kan afgeleid worden dat de identiteit van de bestuurder in elk geval dient te worden meegedeeld. Dit werd ondertussen bevestigd in rechtspraak van het Hof van Cassatie die stelt dat de verplichting om de gevraagde inlichtingen te bezorgen, voortvloeit uit artikel 67ter zelf, dat eenieder geacht is te kennen, alsook dat de vraag om inlichtingen niet is onderworpen aan bepaalde vormvereisten.

Het betalen van de boete stelt u bijgevolg niet vrij van de mededelingsverplichting.

In december 2021 liet Justitie de brief voor de onmiddellijke inning aan rechtspersonen aanpassen, waardoor de vraag tot inlichting om de bestuurder te identificeren op de eerste bladzijde van de brief werd opgenomen, en de mogelijkheid tot betalen pas op de tweede bladzijde.

Nochtans komt het nog regelmatig voor dat zelfstandigen en ondernemers, zonder enige voorafgaande herinnering, een bijkomende boete van 509 EUR ontvangen omdat ze hebben nagelaten de identiteit van de bestuurder mee te delen, terwijl de oorspronkelijke boete reeds betaald was.

Wees dus alert en meld de identiteit van de bestuurder van een voertuig van uw onderneming waarmee een verkeersovertreding werd begaan tijdig!

Aangezien bovengenoemde bepalingen ernstige gevolgen kunnen meebrengen voor u of voor uw onderneming, raden wij u aan een advocaat gespecialiseerd in verkeersrecht te raadplegen.

Wenst u hierover meer te weten?
Het team Aansprakelijkheids- en Verzekeringsrecht bij Racine helpt u graag verder.