Focus op de halfjaarlijkse programmawet 2016

Naar goede gewoonte heeft de Federale Regering haar halfjaarlijkse programmawet gepubliceerd. Ze verscheen in het Belgisch Staatsblad van 4 juli 2016. Ze telt 129 artikels en bevat ook dit keer diverse maatregelen, vooral op het vlak van sociale zaken en financiën.

Tot de belangrijkste maatregelen behoren:

• Sociale Zaken:aanpassing van:de bedragen voor de vermindering van de alternatieve financiering in de sociale zekerheid voor het jaar 2016, en de financiering van de verplichte verzekering voor geneeskundige verzorging ten laste van het RSZ-Globaal beheer en van het Rijksinstituut voor de Sociale Verzekeringen der Zelfstandigen (RSVZ) om het evenwicht in ESR-termen te herstellen in de begroting 2016 van de sociale zekerheid enerzijds en in de begroting 2016 van de gezondheidszorgen anderzijds als gevolg van de begrotingscontrole (vanaf 1 januari 2016); om een symmetrisch systeem van einde van arbeidsongeschiktheid en een betere samenhang in de organisatie van de arbeidsongeschiktheid te voorzien, is de Geneeskundige raad voor invaliditeit van het RIZIV voortaan bevoegd om de primaire ongeschiktheid te beëindigen vanaf de eerste dag van de zevende maand van de periode van primaire ongeschiktheid (vanaf 1 juli 2016); er wordt een eenvoudig systeem ingevoerd voor verzekeringsinstellingen om de prestaties terug te vorderen, waarvan het onverschuldigd karakter het gevolg is van het overlijden van de sociaal verzekerde, bij de financiële instelling waar de rekening geopend is waarop de prestaties worden betaald;
• Zelfstandigen:aanpassing van de regels voor de administratieve geldboeten binnen het sociaal statuut der zelfstandigen, onder meer (vanaf 1 juli 2016):herformulering van de “inbreuk wegens fictieve aansluiting”; hoofdelijke aansprakelijkheid van de natuurlijke persoon die in de aansluitingsverklaring vermeld staat als de geholpen zelfstandige en van de rechtspersoon die in de aansluitingsverklaring vermeld staat als de vennootschap waarin betrokkene werkend vennoot of mandataris is, en maatregelen voor een betere afdwingbaarheid en invordering van de administratieve geldboeten; aanpassing van de regels over de verjaring van de administratieve geldboeten; het algemeen voorrecht op de roerende goederen, waarover de sociale verzekeringsfondsen reeds beschikken voor de inning van de bijdragen, wordt uitgebreid tot de administratieve geldboeten (vanaf 1 juli 2016); wijziging van het moment van aansluiting voor een zelfstandige beroepsactiviteit (bij sociaal verzekeringsfonds), in strijd tegen de sociale fraude; wijziging van het sociaal statuut der zelfstandigen om rekening te houden met het nieuw fiscaal kader van de deeleconomie (vanaf 1 juli 2016);
• Strijd tegen de sociale fraude Reorganisatie van de Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst en oprichting van twee structurele coördinatiecomités, met onder meer (grotendeels vanaf 1 juli 2016): herinvoeren van de functie van een voltijdse directeur van het federaal Aansturingsbureau, ende uitbreiding van het federaal Aansturingsbureau met experten die de directeur moeten ondersteunen bij het uitwerking en de opvolging van zowel het beleidsplan als het operationeel plan; oprichting van twee structurele coördinatiecomités die instaan voor de opvolging van het operationele plan. De goedkeuring van het operationele plan en de rapportering over het bereiken van zijn doelstellingen wordt toevertrouwd aan het strategisch comité;
• Financiën:opheffing van de btw-vrijstelling voor online kans- en geldspelen andere dan loterijen (vanaf 1 juli 2016); fiscaal kader voor inkomsten uit de “deeleconomie”: de inkomsten die een particulier verkrijgt uit zijn activiteiten in de “deeleconomie” worden belast tegen 20%, maar pas na toepassing van een kostenforfait van 50%. Het gaat hierbij om inkomsten uit diensten zoals het onderhouden van een tuin, het verstellen van kledij of het geven van gitaarles, die een belastingplichtige particulier levert aan een andere particulier door tussenkomst van een online platform dat erkend is of georganiseerd wordt door de overheid. Twee belangrijke categorieën vallen er niet onder: levering van goederen en verhuur. Aan het nieuwe taxatiestelsel zijn strikte voorwaarden verbonden (vanaf 1 juli 2016); btw: wie onder het nieuwe taxatiestelsel van de “deeleconomie” valt, is vrijgesteld van btw en moet geen btw-formaliteiten vervullen. Er is ook geen inschrijvingsverplichting bij de Kruispuntbank van Ondernemingen (KBO). Wie onder de drempel van 5.000 euro blijft, moet zich niet aansluiten als zelfstandige en is bijgevolg ook geen sociale bijdragen verschuldigd; vrijgestelde kleine ondernemingen (art. 56bis, Btw-wetboek) zijn sinds 1 juli 2016 niet meer verplicht om een klantenlisting in te dienen als die enkel uit een nihil-opgave zou bestaan; wijzigingen met betrekking tot cloud-computing: de btw-administratie krijgt ook toegang tot de facturen (en hun kopieën), de boeken en andere stukken (en hun kopieën) die in het bezit zijn van de btw-belastingplichtige en die zich op externe servers in het buitenland bevinden (de zgn. “cloud”); uitbreiding van de rechtsgronden bij het verkrijgen van buitenlandse inlichtingen voor de toepassing van de verjaringstermijn; vestiging en invordering van de belastingen:invoer van strengere regels voor de financiële transacties waar belastingparadijzen bij betrokken zijn (o.a. uitbreiding van aangifteplicht van betalingen door binnenlandse vennootschappen en Belgische inrichtingen van buitenlandse vennootschappen, uitbreiding rechtsgronden zodat elke vorm van internationale gegevensuitwisseling wordt gevat en niet alleen de overeenkomsten tot het vermijden van dubbele belastingen, enz.); invoering van een geldboete van 6.250 euro per jaar en per niet gemelde juridische constructie; verrekenprijzen: invoering aanvullende rapporteringsverplichtingen inzake verrekenprijzen (onder meer landenrapport; invoering actiepunt 13 uit het BEPS-Actieplan); invordering: in strijd tegen de bedrieglijke bewerking van het onvermogen en de fiscale fraude in het algemeen wordt de schorsende kracht van de termijn en van de voorziening in cassatie die actueel voorzien is, uitgebreid tot het verzet en het hoger beroep en tot de termijnen van verzet en hoger beroep; vereenvoudigd derdenbeslag voor btw en niet-fiscale invordering: om de gerechtskosten te verminderen en het administratief werk te vereenvoudigen voorziet de programmawet in een procedure van vereenvoudigd derdenbeslag dat kan worden uitgevoerd via aangetekende brief; bankinlichtingen: de ambtenaren van de douane, van de btw, van de Algemene Administratie van de Patrimoniumdocumentatie (registratie- en successierechten) en de ontvangers bevoegd voor de invordering van de penale boeten, krijgen toegang tot het Centraal Aanspreekpunt van de Nationale Bank van België (CAP) via een specifieke en gemotiveerde aanvraag, rekening houdend met de privacywetgeving;
• Niet fiscale invordering: wijziging van de “domaniale wet van 22 december 1949″, onder meer:in geval van een onbetaalde niet-fiscale schuldvordering wordt het individueel dwangbevel, uitgevaardigd door de ontvanger en geviseerd en uitvoerbaar verklaard door een andere ambtenaar, vervangen door een uitvoerbare titel ” het bijzonder kohier ” opgemaakt via een geautomatiseerd systeem; bepaling van de wijze waarop de schuldenaar ervan in kennis wordt gesteld dat de niet-fiscale schuldvordering die hij verschuldigd is het voorwerp uitmaakt van een uitvoerbare titel en dat de invordering van deze schuldvordering lastens hem wordt opgestart, en wat de gevolgen van deze kennisgeving zijn voor de verjaringstermijn voor de invordering van de niet-fiscale schuldvordering en voor de looptijd van de moratoire intresten; omschrijving van de manier waarop de uitvoering van uitvoerbare titels plaats heeft en ten opzichte van welke personen deze titels uitvoerbaar zijn; toekenning van maatregelen van vervolging of specifieke waarborgen aan de ontvanger belast met de invordering van niet-fiscale schuldvorderingen, nl. het vereenvoudigd uitvoerend derdenbeslag en de wettelijke hypotheek van de Schatkist; bepaling van de oorzaken van stuiting en schorsing van de verjaringstermijnen voor de invordering van niet-fiscale schuldvorderingen; de ambtenaren belast met de invordering van niet-fiscale schuldvorderingen krijgen onderzoeksbevoegdheden om de invordering van deze schuldvorderingen te verzekeren; invoering van beroepsgeheim voor ambtenaren belast met de invordering van niet-fiscale schulden; diverse wijzigingen om in artikel 3 van de domaniale wet het administratief dwangbevel te vervangen door een bijzonder kohier; wijziging van de “wet van 21 februari 2003 tot oprichting van een Dienst voor alimentatievorderingen bij de FOD Financiën”, onder meer invordering verschuldigde bedragen via administratief dwangbevel door de Dienst voor alimentatievorderingen; wijziging van de “wet van 3 augustus 2012 houdende bepalingen betreffende de verwerking van persoonsgegevens door de FOD Financiën in het kader van zijn opdrachten”, onder meer in verband met het beroepsgeheim voor ambtenaren belast met de invordering van niet-fiscale schulden;wijzigingen aan “het Gerechtelijk Wetboek en aan diverse bepalingen”: aanpassingen naar aanleiding van de afschaffing van het dwangbevel als uitvoerbare titel voor de invordering van niet-fiscale schuldvorderingen en de nieuwe organisatiestructuur van de FOD Financiën. Onder andere in de wetgeving over de heffing ter bestrijding van het niet benutten van een site voor de productie van elektriciteit door een producent; de toekenning van een toelage voor het aanschaffen van huisbrandolie, propaangas in bulk, van lamppetroleum en van aardgas bestemd voor de verwarming van een privéwoning, en de regelgeving m.b.t. medische hulpmiddelen;
• Accijnzen: de programmawet brengt ook verschillende wijzigingen aan in de accijnswetgeving op tabak, alcohol, diesel, enz.

In werking

De programmawet van 1 juli 2016 treedt in werking op 14 juli 2016, tien dagen na haar publicatie in het Belgisch Staatsblad.

Sommige maatregelen uit deze programmawet hebben echter hun eigen datum van inwerkingtreding.

Bron: Programmawet van 1 juli 2016, BS 4 juli 2016